Θετικά φαίνεται πως κυλούν τα πράγματα στην ερευνητική κοινότητα, τόσο σε ότι αφορά στο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, όσο και φαρμάκων που επιστρατεύονται στη μάχη αυτή. Ο Ομότιμος Καθηγητής Γενετικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Κώστας Τριανταφυλλίδης μίλησε στο «Ράδιο ΕΝΑ 102,5» και στον Ηλία Κουτσερή, για όλες τις νέες εξελίξεις, τα εμβόλια, τα φάρμακα, αλλά και για τις μεταλλάξεις του ιού και που αυτές συναντώνται.
Συζητούσαμε πριν κάποιο διάστημα κ. Καθηγητά, μεταξύ άλλων τόσο για την εξέλιξη του εμβολίου όσο και του φαρμάκου για τον κορωνοϊό. Με αφορμή τις δηλώσεις για τις εξελίξεις, ποια είναι η δική σας εκτίμηση;
Είναι γνωστό ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται έντεκα εμβόλια στην τρίτη φάση αξιολόγησης. Ξέρουμε ότι τέσσερα από αυτά, μέχρι τον Δεκέμβριο θα ανακοινώσουν τα αποτελέσματα της γ’ φάσης. Προχθές ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της γ’ φάσης από την εταιρεία Pfiser, της οποίας είναι ιδιοκτήτης ένας Έλληνας, ο οποίος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και αυτή η εταιρεία έχει χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη ενός εργαστηρίου στο ΕΚΕΤΑ -Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης- της Θεσσαλονίκης. Συνεπώς ο άνθρωπος αυτός, εξακολουθεί να αγαπάει την Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη. Ανακοινώθηκε ότι δοκιμάστηκε το εμβόλιο της εταιρείας σε συνεργασία με μία γερμανική, σε 43.000 άτομα. Δεν πήραν όλοι το εμβόλιο. Οι μισοί πήραν καθαρό νεράκι και οι μισοί το εμβόλιο σε δύο δόσεις. Διαπιστώθηκε από όλα τα άτομα που πήραν το εμβόλιο περίπου το 90% δεν μολύνθηκε από τον κορωνοϊό. Μόνο 94 άτομα μολύνθηκαν από τον ιό, που σημαίνει ότι η αποτελεσματικότητα αυτού του εμβολίου είναι της τάξης του 90%.
Το εμβόλιο της γρίπης που κάνουμε κάθε χρόνο έχει περίπου 50-60% αποτελεσματικότητα. Αρα αυτό το εμβόλιο σε ότι αφορά την αποτελεσματικότητα, μπορεί να κριθεί από τις αρμόδιες αρχές τόσο των ΗΠΑ όσο και της Ευρώπης. Πέρα από την αποτελεσματικότητα, ένα θέμα που αφορά όλο τον κόσμο είναι και η ασφάλειά του. Ξέρουμε με βάση τα στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί από την εταιρεία, ότι το εμβόλιο αυτό σε αντίθεση με το εμβόλιο της Οξφόρδης δεν παρουσίασε μέχρι τώρα παρενέργειες. Παρόλα αυτά η εταιρεία θέλει να ελέγξει την ασφάλεια του εμβολίου άλλον ένα μήνα, για να είναι απόλυτα βέβαιοι ότι τόσο η αποδοτικότητα, όσο και η ασφάλεια του εμβολίου είναι σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα. Εφόσον αυτή η διαδικασία του ελέγχου της ασφάλειας ολοκληρωθεί σε περίπου ένα μήνα, η εταιρεία ισχυρίζεται ότι στο τέλος του Νοεμβρίου θα υποβάλλει τον φάκελο στις αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης, να κριθεί και να χορηγηθεί άδεια επείγουσας ανάγκης, προκειμένου να προχωρήσει στην παραγωγή και να διατεθεί σε άτομα ευάλωτα.
Επειδή το θέμα της ασφάλειας ωστόσο, γίνεται και στοιχείο συζήτησης και με τους πολίτες. Παλαιότερα ίσχυε και ξέραμε ότι χρειάζονταν πολύχρονες μελέτες και έρευνες επί ερευνών, για να βγει ένα τελικό εμβόλιο. Αυτό είναι λίγο που… ξενίζει τους συμπολίτες. Μπορούν πράγματι αυτά που ανακοινώνονται, να τα εμπιστεύονται;
Είναι σωστή η άποψη αυτή, αλλά ο τρόπος που παρασκευάζονται αυτά τα εμβόλια είναι εντελώς διαφορετικός από τα εμβόλια που παρασκευάζονταν για τη γρίπη, που χρειάζονται τρία και τέσσερα χρόνια για να φτάσουν στο στάδιο της έγκρισης. Ένα δεύτερο στοιχείο που αξίζει κάποιος να πει, είναι ότι η εταιρεία αυτή δήλωσε ότι ακόμη κι αν εγκριθεί το εμβόλιο, θα συνεχίσει και τέταρτη φάση αξιολόγησης έτσι ώστε να παρατηρήσει τη χρήση του εμβολίου για ένα χρόνο τουλάχιστον σε χιλιάδες άτομα. Κι ένα ακόμη που για μένα έχει μεγάλη σημασία, είναι ότι ξέρουμε ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά και ο Πρόεδρος της Ρωσίας προσπάθησαν να πιέσουν τις εταιρείες και να ανακοινώσουν πρόωρα αποτελέσματα σε ότι αφορά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των εμβολίων, πριν από τις εκλογές των ΗΠΑ και για την περίπτωση της Ρωσίας έχουν εγκρίνει εμβόλιο, το οποίο πέρασε μόνο τη δεύτερη φάση και όχι την τρίτη. Οι αρμόδιες υπηρεσίες τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των ΗΠΑ δήλωσαν ότι δεν τους ενδιαφέρει τι θέλουν οι πολιτικοί, αλλά τους ενδιαφέρει το εμβόλιο που θα πουν ότι είναι «ΟΚ» είναι πραγματικά αποτελεσματικό και ασφαλές.
Αυτό σημαίνει ότι οι Ανεξάρτητες Αρχές εξακολουθούν να τους ενδιαφέρει πιο πολύ η ασφάλεια του εμβολίου, να μην υπάρχει το αντιεμβολιαστικό κίνημα να μην δώσουν λαβή, ότι κάτι πήγε στραβά. Υπάρχουν όλες οι δικλείδες τουλάχιστον από την επιστημονική κοινότητα της ΕΕ και της ΗΠΑ ότι εφόσον εγκριθεί ένα φάρμακο από τις δυτικές χώρες και όταν βλέπουμε να δοκιμάζεται σε 43.000 άτομα και σε ένα μήνα θα φτάσει τα 50.000 άτομα είναι ένας σεβαστός αριθμός που θα δείξει ότι όλα πάνε καλά. Βέβαια το εμβόλιο, ακόμη αξιολογείται ότι θα είναι αποτελεσματικό και ασφαλές και θα μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε.
Για το φάρμακο οι έρευνες συνεχίζονται; Είναι σε πολλαπλά επίπεδα, απ΄όσο γνωρίζω, γίνονται κάποιες παρόμοιες ενέργειες;
Για το φάρμακο υπάρχουν θετικά στοιχεία. Ξέρουμε ενώ στη ρεβεσίνη είχε δοθεί άδεια για επείγουσα ανάγκη, την προηγούμενη εβδομάδα, μετά τα καινούργια στοιχεία τα οποία παρουσίασε η εταιρεία, εγκρίθηκε οριστικά η χορήγησή της σε ασθενείς. Πλέον η ρεβεσίνη με την άδεια των αμερικανικών αρχών να χορηγείται. Επίσης, ένα άλλο φάρμακο που θεωρώ πολύ πιο σοβαρό από τη ρεβεσίνη που μειώνει απλώς τον αριθμό των ημερών που μένει κάποιος στο νοσοκομείο, αντίθετα η δεξαμεδαθόνη, η οποία εγκρίθηκε κι αυτή την προηγούμενη εβδομάδα πέρα από το γεγονός ότι μειώνει τον αριθμό των ημερών που παραμένει κάποιος στο νοσοκομείο, σώζει το 30% των ατόμων που βρίσκονται στο Νοσοκομείο. Εκτός από αυτά τα δύο, ξέρουμε ότι υπάρχουν κι άλλα που χρησιμοποιούνται κι ένα από αυτά είναι η ασπιρίνη, όπου έχει αποδειχθεί ότι σε μικρές δόσεις, 86 μιλιγκράμ και κάτω από ιατρική παρακολούθηση, βελτίωσε τα κλινικά συμπτώματα σε ασθενείς. Και αυτή τη στιγμή ο ΠΟΥ άρχισε να ελέγχει μεγάλα δείγματα, εάν πράγματι αυτά τα προκαταρκτικά δείγματα με την ασπιρίνη θα μπορούν να περάσουν τον έλεγχο, έτσι ώστε να δοθεί ένα τρίτο φάρμακο και φθηνό στους ασθενείς.
Με την πορεία του κορωνοϊού τι γίνεται; Οι μεταλλάξεις εξακολουθούν να θορυβούν την επιστημονική κοινότητα. Περιλαμβάνονται και οι μεταλλάξεις στην τακτική αντιμετώπισης , όπως με το εμβόλιο ή το φάρμακο;
Τα πράγματα είναι χειρότερα με τις μεταλλάξεις από την προηγούμενη φορά που είχαμε συζητήσει γιατί είχε έρθει η κινέζικη μετάλλαξη στην Ευρώπη, αλλά τον Φεβρουάριο δημιουργήθηκε στην Κεντρική Ευρώπη μια νέα μετάλλαξη, η 614 και αφορά την πρωτεΐνη της ακίδας του κορωνοϊού που με αυτή έρχεται στα κύτταρά μας. Η μετάλλαξη αυτή έχει δύο ιδιότητες. Είναι περίπου δέκα φορές πιο μεταδοτική και παράγει περισσότερους απογόνους και ξέρουμε ότι κάποιο άτομο μολυνθεί με περισσότερους ιούς κινδυνεύει περισσότερο να εκδηλώσει συμπτώματα. Η μετάλλαξη αυτή έχει έρθει και στην Ελλάδα περίπου τον Ιούνιο. Όμως τότε η συχνότητα στην Κεντρική Ευρώπη ήταν της τάξεως του 74%. Τον Ιούνιο δημιουργήθηκε κι άλλη μετάλλαξη σε αγρότες στην Ισπανία και λέγεται «ευρωπαϊκή ένωση νούμερο 1». Αυτή ήρθε στην Κεντρική Ευρώπη, έχει αντικαταστήσει τη μετάλλαξη 614 κι έχει φτάσει σε συχνότητα 40 έως 60%. Αυτό σημαίνει ότι αυτή η μετάλλαξη είναι πιο μεταδοτική από την 614. Και αυτή η μετάλλαξη έχει έρθει στην Ελλάδα. Έχοντας τις δύο αυτές μεταλλάξεις που ειναι πιο μεταδοτικές, ευτυχώς δεν είναι πιο θανατηφόρες, κινδυνεύουμε πολύ πιο εύκολα να μολυνθούμε απ’ ότι από ένα στέλεχος της κινεζικής μετάλλαξης. Τώρα έχουμε τις ιδεώδεις συνθήκες για την επιβίωση και εξάπλωση του ιού. Αυτές είναι οι χαμηλές θερμοκρασίες, στο εξωτερικό περιβάλλον από 10-20 βαθμούς, στο σπίτι 20-21 και ξηρό περιβάλλον. Αυτά είναι ιδεώδη περιβάλλοντα για την εξάπλωση του ιού. Συνεπώς θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί αυτή την εποχή, αλλά εκτός από αυτές τις μεταλλάξεις στην Κεντρική Ευρώπη εμφανίστηκε μία τρίτη μετάλλαξη η οποία λέγεται «ευρωπαϊκή ένωση 2», για να αντικαθιστά τις προηγούμενες δύο πρέπει να είναι πιο μεταδοτική, δεν ξέρουμε εάν έχει έρθει στην Ελλάδα και μία τέταρτη μετάλλαξη δημιουργήθηκε σε βιζόν της Δανίας, με αποτέλεσμα από τα βιζόν να περάσει και σε ανθρώπους στη Δανία. Εκεί θανάτωσαν 1,5εκ βιζόν και θα πρέπει στη δυτική Μακεδονία που έχουν εκτροφεία βιζόν να είναι πολύ προσεκτικοί οι εκτροφείς μήπως μεταφερθεί ο ιός από βιζόν σε ανθρώπους ή το αντίθετο, κάτι που δεν συμβαίνει με τα οικόσιτα ζώα, όπως τα σκυλιά και οι γάτες. Ο ιός μεταφέρεται από ανθρώπους στα οικόσιτα, όχι ανάποδα και είναι απλά ασυμπτωματικά. Καλό όμως θα ήταν να τα θωπεύουμε με περίσκεψη.
