Ήταν μια συνέντευξη, που όσο δύσκολο ήταν για πολλούς και πρακτικούς λόγους να ολοκληρωθεί, τόσο πλούσια ήταν σε συμπεράσματα και συναισθήματα που γέννησε, μιας και η συνομιλία, έγινε με ένα πρόσωπο της Εκκλησίας, που δίνει έναν εξαιρετικό και σημαντικό αγώνα, μέσω της ιεραποστολής, που μόνο εύκολος δεν είναι. Τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Καμερούν κ. Γρηγόριο.
Άλλωστε, η ιεραποστολή, ιδιαίτερα σε χώρες που βρίσκονται ακόμη σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης, όπως ενδεικτικά οι χώρες της Αφρικής, δεν μπορεί να περιορίζεται σε ένα απλό κήρυγμα ή σε μια γνωριμία με τα δόγματα της χριστιανικής πίστης, αλλά καλείται να εμπλακεί ενεργά με τις ανάγκες του προσεγγιζόμενου πληθυσμού, που πολλές φορές είναι ζωτικές και καθημερινές.
Συνθήκες δηλαδή, που για τα ανεπτυγμένα κράτη, είναι δεδομένες… Οι ελλείψεις σε είδη πρώτης ανάγκης, σε υποδομές υγείας και εκπαίδευσης αλλά και οι ποικίλες μορφές κοινωνικής αδικίας και βίας είναι καταστάσεις που συχνά αντιμετωπίζουν οι ιεραποστολές και τις οποίες καλούνται να διαχειριστούν, προεκτείνοντας τη λειτουργία της κοινής τράπεζας έξω από το χώρο του ναού …
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καμερούν κ. Γρηγόριος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμά μας και μίλησε για τους αναγνώστες του «Volos City» για το Πάσχα, την Ανάσταση, τις σχέσεις με τους πιστούς αλλά και τα άλλα δόγματα, τις συνθήκες στην Αφρική, στους νέους και τη σχέση τους με την εκκλησία, τα ευχάριστα αλλά και τα όσα παραμένουν δυσάρεστα… Με ένα μήνυμα, μάλιστα ενόψει του Πάσχα… Όπως μας είπε, «καλή Ανάσταση να έχουμε, όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και σε ό,τι μέσα μας, μοιάζει νεκρό και άψυχο…»
Συνέντευξη στον Ηλία Κουτσερή
•Ποιες ιδιαιτερότητες αλλά και ποια ξεχωριστά θρησκευτικά έθιμα παρουσιάζει ίσως ο εορτασμός του Πάσχα στην επαρχία σας;
Ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα δέν παρουσιάζει κάποιες ἰδιαιτερότητες στό Καμερούν γιά πολλούς λόγους. Ἡ ὅλη μας προσπάθεια περιστρέφεται στό νά ἀποκτήσουν οἱ πιστοί τά μέλη τῶν ἐκκλησιαστικῶν μας κοινοτήτων, τήν αἴσθηση ὅτι ἀνήκουν σέ μιά μεγάλη οἰκογένεια καί σάν μέλη τῆς ἵδιας οἰκογενείας θά πρέπει καί νά ἐνεργοῦν καί νά σκέπτονται. Ἐνῶ στήν Ἑλλάδα κάπου ἔχει χαθεῖ τό μεγαλύτερο μέρος αὐτῆς τῆς αἰσθήσεως. Τό Πάσχα ἀπό ἑορτή τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας κοινότητος ἔχει ἐπισκιασεῖ ἀπό τό φολκλορικό ἐθνολογικο πολιτιστικό στοιχεῖο. Ἔτσι θεωροῦμε ὅτι ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα πρέπει νά παραμείνει (καί παραμένει) στήν κοινή πορεία ὅλων μέ τίς ἱερες ἀκολουθίες καί σέ ἕνα μόνο βασικό στοιχεῖο: τό «κοινό γεῦμα» μετά τήν Πασχάλιο Λειτουργία καί ὄχι ὁπωσδήποτε μέ τό Πασχαλινό ἀρνί ἀλλά μέ τόν πλοῦτο ὅτι, συντρώγω μέ τούς συνοδοιπόρους, τήν μεγάλη οικογένειά μου, τούς «συσσώμους καί συναίμους» ἀδελφούς μου ἄσχετα με τό τί τρώγω.
•Οι πιστοί της Μητρόπολής σας, συμμετέχουν ενεργά στα δρώμενα, στις ακολουθίες και στη ζωή της τοπικής εκκλησίας όλον τον χρόνο; Υπάρχει κάποια αλλαγή κατά την περίοδο του Πάσχα;
Ἡ συμμετοχή τῶν πιστῶν εἶναι ἕνα θέμα πρός παραδειγματισμόν ὅλων ὅσων προερχόμεθα ἀπό τίς «ἀρχαῖες» Ἐκκλησίες, διότι ἡ πλειοψηφία τῶν πιστῶν στήν Ἀφρική ξεκινᾶ τήν Κυριακή καί κατ᾽ἐπέκτασιν τήν κάθε ἑορτή ἀπό τήν Ἐκκλησία χωρίς ὅλο αὐτό τό παίδεμα τό κόμπλεξ καί τήν κριτική πού κάνουν π.χ.
οἱ νέοι στήν Ἑλλάδα δηλ. δέν πάω στήν Ἐκκλησία τήν Κυριακή γιατί ἡ Ἐκκλησία εἶναι γιά τούς μεγάλους, δέν καταλαβαίνω τήν γλῶσσα, δέν ταιριάζει μέ τά σύγχρονα ρεύματα, δέν εἶναι «in» κλπ. Ἡ Ἀφρική κινεῖται στό θέμα αὐτό μέ τήν αἴσθηση τῆς «θεοσέβειας» πού ἔχει τήν σημασία τοῦ «τιμῶ τόν δημιουργό μου». Ἔτσι οἱ νέοι συμμετέχουν ἐνεργά σέ ὅλες τίς ἐκδηλώσεις τῶν Ἐκκλησιαστικῶν τους κοινοτήτων ὄχι μόνον τῶν λειτουργικῶν ἀλλά καί τῶν κατηχητικῶν καί τῶν πολιτιστικῶν κλπ.
Βέβαια ἕνα θέμα δύσκολο εἶναι ὅτι: π.χ.
Τό Καμερούν εἶναι μιά χριστιανική στήν πλειοψηφία της χῶρα μέ πρωτεύουσες χριστιανικές ὀμολογίες τήν Καθολική καί τήν Προτεσταντική ὁπότε ὅταν δέν συμπίπτει -(καί τίς περισσότερες φορές δέν συμπίπτει)- ὁ ἑορτασμός τοῦ Πάσχα ὑπάρχει πρόβλημα στήν συμμετοχή ἱδίως τῶν μαθητῶν καί μαθητριῶν ἀλλά καί τῶν σπουδαστῶν κλπ. Συμμετέχουν στά τελείως ἀπαραίτητα δηλαδή Μ. Παρασκευή βράδυ, Μ. Σάββατο καί στήν Ἀνάσταση ἡ Διακαινήσιμος Ἐβδομάδα ὅπου ὑπάρχει διάχυτο ὅλο, αὐτό τό εὐλογημένο Ἀναστάσιμο κλῖμα παραμένει, δυστυχῶς, ἀπροσπέλαστο γιά τούς νέους ἀνθρώπους.
•Ποια είναι η σχέση με τους Χριστιανούς άλλων παραδόσεων και εκκλησιών που όπως σημειώσατε, ενδέχεται να εορτάζουν το Πάσχα ακόμη και σε διαφορετική χρονική στιγμή;
Χωρίς καμμιά ὡραιοποίηση θά ἔλεγα ὅτι μέσα στίς προσπάθειές μας εἶναι, νά προωθοῦμε τίς καλές σχέσεις μέ τούς ἀδελφούς μας χριστιανούς τῶν ἄλλων χριστιανικῶν ὁμολογιῶν πρῶτον διότι ἔχουμε τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας –
(ἀπό τήν παραβολή τοῦ καλοῦ Σαμαρείτου, τήν συνομιλία του μέ τήν Σαμαρείτισσα, τήν θεραπεία τῆς κόρης τῆς Συροφοινίκισσας Ἑλληνίδος γυναίκας, τήν δράση του στήν Γαλλιλαία τῶν ἔθνῶν κλπ)- βέβαια στήν Ἀφρική ἔχουμε ἕναν ἐπιπλέον λόγο, ἡ δομή τῆς οἰκογενείας εἶναι ἐντελῶς διαφορετική καί μπορεῖ σέ μιά κοινή κατοικία νά ζοῦν παπποῦδες, παιδιά, ἐγγόνια καί δισέγγονα καί κάποιοι συγγενεῖς μέ μιά πληθώρα παιδιῶν καί ὅλοι αὐτοί νά ἀκολουθοῦν διαφορετική χριστιανική ὀμολογία. Ὁπότε καταλαβαίνετε ὅτι, εἶναι καταστροφικό τῆς ἰδίας τής οἰκογενείας νά συμβάλλουμε στόν διαχωρισμό καί τελικά στήν διάλυση αὐτῆς τῆς μορφῆς οἰκογένειας γιά λόγους πίστεως!
•Ποια είναι η στάση των νέων ανθρώπων της επαρχίας σας απέναντι στο ελπιδοφόρο μήνυμα της Ανάστασης;
Οἱ νέοι μας ὅπως, καί ὅλες οἱ ὑπόλοιπες ἠλικίες δυστυχῶς περιβάλλονται ἀπό ἕναν καθημερινό, «ἀναίτιο»- ἄδικο θάνατο ὁ ὁποῖος προέρχεται ἀπό μιά τεχνητή καί οἰκονομική πτώχευση ὁλόκληρης τῆς Ὑποσαχάριας Ἀφρικῆς, ὁπότε τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως μέσα σ᾽αὐτή τήν κατάσταση φέρνει ἕνα φῶς, μιά ἐλπίδα πού προσεγγίζεται διά τῆς πίστεως καί ἑνός μεγάλου σεβασμοῦ καί παρηγορεῖ θεραπεύει τά «γιατί;» καί τοποθετεῖ τά πάντα σέ μιά ἄλλη βάση, αὐτή τῆς ἐρχομένης Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν ὅπως τήν δίδαξε Αὐτός πού ἔγινε «πρωτότοκος τῶν νεκρῶν» ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός. Ἡ ὅλη ἱεραποστολική μας προσπάθεια ἑστιάζεται σ᾽αὐτήν τήν ἐλπίδα καί δυνατότητα τῆς Ἀναστάσεως ἡ ὁποία ὑπάρχει ὡς «σπερματικός λόγος» καί ἀνάγκη στήν κουλτούρα τους διότι λέγουν πάντα ὅτι: «ὅταν γεννιέται ἕνα παιδί ἐπιστρέφει μαζί του ἕνας πρόγονος του στήν ζωή».
•Πως υποδέχεται η τοπική κοσμική κοινωνία τον εορτασμό του Πάσχα από μια θρησκευτική κοινότητα όπως η δική σας που μπορεί να είναι μειοψηφία;
Τά γεγονότα τῆς πίστεως καί τῆς Θεοσεβείας εἴτε προέρχονται ἀπό κάποια
χριστιανική πλειοψηφία εἴτε ἀπό κάποια χριστιανική μειοψηφία ἀντιμετωπιζονται μέ ἕναν ἀπέραντο σεβασμό. Ἐνημερώνουμε τήν Ἀστυνομία ὅτι λόγῳ τοῦ Πάσχα θά γίνει ἡ περιφορά τοῦ ἐπιταφίου τη τάδε ἡμέρα καί ὥρα στην τάδε ἐνορία. Ἄμέσως θά φροντίσουν τά πάντα, νά ἐνημερώσουν τούς περιοίκους νά ρυθμίσουν τήν κυκλοφορία καί ὅλα αὐτά μέ πολύ σεβασμό ὄχι μόνο ἀπό τίς Ἀρχές ἀλλά καί ἀπό τόν κόσμο, κι᾽ὁ σεβασμός τοῦ κόσμου εἶναι ἐγκάρδιος καί αὐθόρμητος κι᾽ἄς μην μπορούν νά κατανοήσουν γιατί ἐμεῖς ἑορτάζουμε τό Πάσχα διαφορετική ἡμερομηνία.
•Υπάρχουν ίσως και δυσκολίες στην εκτέλεση των καθηκόντων, που δεν γίνονται ωστόσο αντιληπτές από εμάς;
Δυσκολίες ὑπάρχουν πάρα πολλές καί σέ πολλά ἐπίπεδα καί ὅταν τίς συζητᾶμε μέ ἀνθρώπους πού δέν ἔχουν ἐμπειρία τῆς Ἀφρικῆς ἔχουν τόσο μεγάλη διαφορά πού μοιάζει σάν ἕνα ταξίδι πού κάποιος τό κάνει καί τό ζεῖ κάθε στιγμή καί γιά χρόνια καί κάποιος ἄλλος τό βλέπει συνεπτυγμένο σέ μιά ὧρα ἀπό τόν καναπέ του στήν τηλεόραση. Εἶναι ἄλλο νά πάσχεις ἀπό μιά ἀσθένεια π.χ. τήν Ἐλονοσία καί ἄλλο νά διδάσκεσαι θεωρητικά τίς αἰτίες, τά συμπτώματα καί τήν θεραπεία της χωρίς τήν παρουσία φαρμακείων, ἱατρείων καί φαρμάκων. Μέ τό ἵδιο τρόπο ὑπάρχουν καί μιά σειρά πολλῶν προβλημάτων στά ὁποία καλεῖται ἕνας συνεχιστῆς τοῦ Ἀποστολικοῦ ἔργου νά βρεῖ τρόπους καί λῦσεις σέ καθημερινή βάση.
•Ποιο το μήνυμά σας ενόψει του Πάσχα και τι θα θέλατε να μεταφέρετε στους αναγνώστες μας;
Εὔχομαι τά ὅσα εἴπαμε σέ συνδυασμό μέ τά ὅσα μᾶς καλεῖ νά ζήσουμε κι᾽ἐφέτος ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία νά λειτουργήσουν ἀναθεωρητικά γιά τήν στάση μας ἀπέναντι σέ ὅσους ἀδικοῦνται σ᾽αὐτόν τόν κόσμο καί αὐτές οἱ ἀναθεωρήσεις νά ἔχουν ἐκκλησιαστικό χαρακτῆρα κι᾽ὄχι πρόσκαιρο καί «γιά τό καλό τῶν ἡμερῶν» γιατί ὅλους αὐτούς τούς ἀδικουμένους θά τούς συναντήσουμε δίπλα στόν Θρόνο τῆς Κρίσεως τοῦ Κυρίου μας. Καλή Ἀνάσταση νά ἔχουμε ὄχι μόνο ἐξωτερικά ἀλλά καί σέ ὅτι, μέσα μας μοιάζει νεκρό καί ἄψυχο. Σᾶς εὐχαριστῶ γιά τήν δυνατότητα αὐτῆς τῆς ἐπικοινωνίας καί ζητάμε τίς προσευχές σας.
Ο Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος
Ο Μητροπολίτης Καμερούν Γρηγόριος (κατά κόσμον Γεώργιος Ιερ. Στεργίου) γεννήθηκε στα Μέγαρα Αττικής το 1961. Σπούδασε Σχέδιο και Ζωγραφική , ενώ αποφοίτησε από την Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1988. Το 1984 εκάρη μοναχός. Διάκονος χειροτονήθηκε το 1984 και Πρεσβύτερος το 1988 από τον Μητροπολίτη Μεγάρων και Σαλαμίνος κυρόν Βαρθολομαίο. Υπηρέτησε ως Ιεροκήρυκας στην Μητρόπολη Μεγάρων. Από τον Ιανουάριο του 2001 υπηρέτησε στην θέση του Διευθυντού του Ιδιαιτέρου Πατριαρχικού Γραφείου του Μακαριστού Πατριάρχου κυρού Πέτρου του Ζ΄ στην Αλεξάνδρεια μέχρι τον Ιούλιο του 2002. Από τον Μάιο του 2003 μέχρι και την εκλογή του υπηρέτησε ως Εφημέριος στον Ιερόν Ναό του Αγίου Θεοδώρου στην Ρώμη και διετέλεσε ταυτόχρονα Αρχιερατικός Επίτροπος Κεντρικής Ιταλίας της Ιεράς Μητροπόλεως Ιταλίας. Παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Gregoriana της Ρώμης. Στις 27 Οκτωβρίου 2004 εξελέγη Μητροπολίτης Καμερούν και στις 25 Νοεμβρίου 2004 χειροτονήθηκε Επίσκοπος. Μέσω των ενεργειών του, το 2009 η Ορθόδοξος Εκκλησία αναγνωρίσθηκε επισήμως υπό του Κράτους του Καμερούν. Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρων σε διάφορα περιοδικά και ιστοτόπους σχετικά με την Ιεραποστολή στον Αφρικανικό χώρο.
Η Ιερά Μητρόπολη Καμερούν
Ἡ Ιερά Μητρόπολις Καμερούν ιδρύθηκε τό ἔτος 1959 μέ Πατριαρχικό Τόμο τοῦ Μακαριστοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Χριστοφόρου μέ τήν Ὀνομασία Ἱερᾶ Μητρόπολις Ἄκκρας μέ ἔδρα την πρωτεύουσα του Καμερούν, Γιαουντέ καί δικαιοδοσία σε 18 κράτη.
Το 1992 μετονομάσθη σέ Ἱ. Μ. Καμερούν. Τό ἔτος 1997 ἀπεσπάσθησαν τά Κράτη Νιγηρία, Νίγηρας, Μπενίν καί Τόγκο και δημιουργήθηκε ἡ Ἱερᾶ ᾽Επισκοπή Νιγηρίας καί τα Κράτη Γκάνα, Ἀκτή Ἐλεφαντόδοντος, Μαλί Σενεγάλη, Γκάμπια, Γουϊννέα Κονακρύ, Σιέρρα Λεόνε, Λιβερία και δημιουργήθηκε ἡ Ἐπισκοπή Γκάνας. Κατόπιν τό ἔτος 2012 τά κράτη Κονγκό Μπραζαβίλ καί Γκαμπόν καί δημιουργήθηκε ἡ ὁμώμυμη Ἐπισκοπή καί ἡ Μητρόπολις Γουϊννέας.
Σήμερα ἡ δικαιοδοσία τῆς Μητροπόλεως ἐκτείνεται στά κράτη: Καμερούν, Τσάντ, Κεντρική Ἀφρικανική Δημοκρατία, Ἰσημερινή Γουϊννέα καί στά ΝησιάΚράτη Ἁγίου Θωμᾶ καί Πρίγκηπος. Στο Καμερούν υπάρχουν δύο Ἑλληνικές Κοινότητες με δύο μεγαλοπρεπέστατους Ναούς καί περί τίς 60 Ἐκκλησιαστικές Κοινότητες Ἐνορίες που εξυπηρετούνται από 35 Ἱερεῖς. Ἡ Ἱ. Μ. έχει 4 Σχολεία καί 5 Ἱατρεία καί ἔχει κατασκευάσει ἄνω τῶν 50 πηγαδιῶν γιά πόσιμο νερό σε διάσπαρτα χωριά της Ἀφρικανικής Σαβάνας. Στίς 12 Φεβρουαρίου 2009 ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀνεγνωρίσθη ἀπό τήν Κυβέρνηση τοῦ Καμερούν.
* Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο της Ι.Μ. Καμερούν
Πηγή: Volos City
