Έτυχε να «πέσω» πάνω σε ένα ρεπορτάζ δρόμου, όπου ένας δημοσιογράφος έχει πάρει το μικρόφωνο του και έχει βγει στο κέντρο της Αθήνας για να ρωτήσει περαστικούς την άποψη τους για μια σειρά από θέματα. Απλές ερωτήσεις, δεν τους έβαλε να λύσουν καμιά εξίσωση. Κι έβλεπα νέα παιδιά να μην ξέρουν από βασικές γνώσεις ιστορίας. Είδα μεσήλικες με τις απαντήσεις τους να με «κουφαίνουν». Δεν είναι δυνατόν, έλεγα από μέσα μου, να ακούω τέτοια πράγματα. Και δεν με πειράζει τόσο το γεγονός να μην γνωρίζει κάποιος να απαντήσει.
Ούτε να μην έχει πάει κάποιος σχολείο και να μην έχει πάρει τις βασικές του γνώσεις. Εκείνο που με ενοχλεί όμως, αγαπημένε μου αναγνώστη είναι να προσπαθεί κάποιος να δείξει ότι ξέρει, ενώ δεν ξέρει την τύφλα του. Ποιον νομίζει ότι μπορεί να κοροϊδέψει; Συγνώμη κιόλας, αλλά νομίζω ότι στην προσπάθεια τους να απαντήσουν κάτι, οτιδήποτε κι αν είναι αυτό, μόνο ρεζίλι μπορούν να κάνουν τους εαυτούς τους. Και εδώ έρχεται και κολλάει αυτό που λένε πως «η ημιμάθεια είναι χειρότερη από την αμάθεια». Δε νομίζω να διαφωνείς.
Προσωπικά, προτιμώ να μην ξέρω κάτι, παρά να υποθέτω για το ποια μπορεί να είναι η απάντηση. Θα σου δώσω ένα παράδειγμα. Αν και μου αρέσει να παρακολουθώ ποδόσφαιρο, αν μου αραδιάσεις ορολογίες του αθλήματος, δεν θα μπορέσω να σχολιάσω. Θα πω ότι δεν ξέρω και θα προσπαθήσω κατά τη διάρκεια της ώρας που η υπόλοιπη παρέα συζητά, να μην πετάγομαι, προσπαθώντας, μπας και καταλάβω και βρω το νόημα. Και ας με πούνε άσχετη. Δεν μπορούμε όλοι να γνωρίζουμε τα πάντα. Ο καθένας από εμάς επικεντρώνει το ενδιαφέρον και τις γνώσεις του πάνω σε πράγματα που πραγματικά τον ενδιαφέρουν. Με αυτό το σκεπτικό λοιπόν, γιατί έχω την εντύπωση ότι όλοι πάμε να το παίξουμε φωτεινοί παντογνώστες;
Είναι δυνατόν να γνωρίζουμε τα πάντα; Ε, δεν γίνεται, πώς να το κάνουμε τώρα. Και δεν είναι ότι μόνο θέλουμε να το παίξουμε ειδήμονες, αλλά προσπαθούμε και με τον τρόπο μας να αποδείξουμε ότι αυτό είναι το σωστό, πολλές φορές μεταφέροντας λάθος εικόνα. Δεν ξέρω αν στην ανασφάλεια οφείλεται αυτή μας η τακτική ή οι ανάγκες της εποχής που επιβάλλουν ένας άνθρωπος να γνωρίζει λίγο απ’ όλα, άσχετα αν στην ουσία δεν ξέρει τίποτα. Το θέμα δεν είναι να μιλάς και να μην λες τίποτα ουσιαστικό.
Δεν είναι να ξεκινάς να μιλάς σήμερα και να τελειώνεις αύριο, αραδιάζοντας λέξεις. Το θέμα είναι να μπορείς να υποστηρίξεις την άποψη σου με επιχειρήματα και σοβαρότητα, ο λόγος σου να έχει δύναμη. Ας αφήσουμε στην άκρη τα ακαταλαβίστικα, ξεκάθαρα λόγια χρειαζόμαστε. «Το να ξέρεις ότι δεν ξέρεις είναι το καλύτερο. Το να υποκρίνεσαι ότι ξέρεις, ενώ δεν ξέρεις, είναι αρρώστια», λέει ένας σοφός Κινέζος. Μήπως διαφωνείς;
