Το νερό στην πεδινή περιοχή του Δήμου Ρ. Φεραίου σε κρίσιμο σημείο

Άρθρο του Μάρκου Βαξεβανόπουλου, Υπ. Διδάκτορος Γεωλογίας Α.Π.Θ.

Το υδατικό ισοζύγιο και γενικά οι υδρολογικές συνθήκες στους υδροφορείς του Δήμου Ρήγα Φεραίου από το Στεφανοβίκειο μέχρι και το Βελεστίνο βρίσκονται τα τελευταία χρόνια σε κρίσιμο σημείο, αν όχι σε επικίνδυνο. Με αφορμή τα προσφάτως γραφόμενα στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο είναι αναγκαίο το τοπικό επιστημονικό προσωπικό να λάβει θέση και να βοηθήσει τους Δήμους της περιοχής μας που έχουν ανάγκη, όσον αφορά στο βασικό πρόβλημα της ποιότητας και της ποσότητας του νερού.
Από το 2011 μελέτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών καταδεικνύει την ανησυχητική επιβάρυνση της περιοχής από το Στεφανοβίκειο έως το Αρμένιο με βαρέα μέταλλα, χλωριόντα και κυρίως με μία από τις πλέον επικίνδυνες χημικές ουσίες του αιώνα μας, το εξασθενές χρώμιο. Ειδικά για τις τιμές του εξασθενούς χρωμίου η κατάσταση με βάση και πρόσφατες μετρήσεις είναι απελπιστική. Επιπλέον, δημοσιευμένη μελέτη επιστημόνων του Τμήματος Γεωλογίας καταγράφει από το στρατόπεδο ΠΕΒ μέχρι το Ριζόμυλο υψηλές συγκεντρώσεις σε αρσενικό στο χώμα και στους υδροφορείς, που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν τα ανώτατα θεσπισμένα όρια ασφαλείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι έρευνες περιορίστηκαν μόνο στις ανόργανες ουσίες και όχι στις οργανικές. Επίσης, για τις υπόλοιπες περιοχές του Δήμου Ρήγα Φεραίου δεν γίνεται λόγος, όχι γιατί είναι περιβαλλοντικά εντάξει, αλλά λόγω έλλειψης μετρήσεων.
Η ποσότητα υπόγειου νερού σε όλη την πεδινή και ημιορεινή έκταση του Δήμου Ρήγα Φεραίου βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Η πιο εμφανής απόδειξη βρίσκεται στη θέση της «Υπέρειας Κρήνης» στο Βελεστίνο, μιας ιστορικής πηγής που για αιώνες τροφοδοτούσε ένα μοναδικό βιότοπο και από το 1998 έχει ουσιαστικά στερέψει. Επιπλέον, η δημιουργία ρηγμάτων και ρωγματώσεων στην ευρύτερη περιοχή του Στεφανοβικείου-Ριζόμυλου οφείλεται στην υπερβολική ταπείνωση του υδροφόρου ορίζοντα. Ας μην λησμονούμε ότι εδώ και δεκαετίες οι περισσότερες γεωτρήσεις αντλούν νερό από τα μόνιμα αποθέματα των υδροφορέων.
Η ποσότητα του νερού των υδροφορέων θεωρείται παράγοντας που βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την ποιότητά του. Η υποβάθμιση του ενός παράγοντα επηρεάζει άμεσα τον άλλο. Το τι πρέπει να γίνει είναι ξεκάθαρο, αλλά δύσκολο να επιτευχθεί σε συνθήκες αποδιοργάνωσης του ελληνικού δημοσίου.
Αρχικά κρίνεται αναγκαίο να καταγραφούν λεπτομερώς όλα τα σημεία υδροληψίας και να χαρτογραφηθούν ενδελεχώς οι υπόγειοι υδροφορείς του Δήμου. Είναι θεμιτό ο κάθε Δήμος να γνωρίζει ποια είναι τα γεωλογικά στρώματα που φιλοξενούν υδάτινες μάζες στα όριά του, την ποσότητά αυτού του νερού και την ποιότητά του. Στη συνέχεια η Δημοτική Αρχή θα πρέπει να ορίσει στο πλαίσιο της αειφορίας τις ποσότητες νερού για κάθε χρήση. Αν και αυτό ήδη γίνεται σε επίπεδο Υπουργείου Περιβάλλοντος και Περιφερειών, ένας Δήμος είναι πιο ευέλικτος στο να ορίσει την πολιτική του στη διαχείριση νερού, με ισοτιμία στους δημότες του και διορατικότητα για το μέλλον.
Δεν έχουν μείνει πολλοί υδροφορείς αλώβητοι από τη μανία εκμετάλλευσης του ανθρώπου. Αν δεν μεριμνήσουμε άμεσα για την ποσότητα και την ποιότητα του νερού που πίνουμε και ποτίζουμε τα χωράφια μας, σύντομα θα καταλήξουμε στην απαξίωση αυτού του πόρου. Στην καλύτερη περίπτωση στις επόμενες δεκαετίες απλά θα βγαίνει από τις γεωτρήσεις του κάμπου υφάλμυρο νερό, ακατάλληλο για άρδευση. Η ορθή πολιτική και διαχείριση του νερού με προτεραιότητα στην εξοικονόμησή του είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσει στη βελτίωση των υδρολογικών συνθηκών σε κάθε περιοχή της Ελλάδας που αντιμετωπίζει ανάλογο πρόβλημα.

Εγγραφείτε στην ομάδα Magnesianews στο Viber για να λαμβάνετε ενημερώσεις.
Ακολουθήστε τη ροή Magnesianews στο Google News και μείνετε σε επαφή με ότι συμβαίνει.