Μείωση σε ποσοστό 7,3 ως 23,4% αναμένεται να παρουσιάσει ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2050 και από 10,9 εκ. € το 2015, αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 10 το ανώτερο και έως 8,3 εκατομμύρια, όπως προβλέπει δημογραφική έρευνα του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που δημοσιεύτηκε στο 31ο τεύχος του περιοδικού «Δημογραφικά Νέα». Από τα σενάρια που αναλύθηκαν δίνουν συνολικούς πληθυσμούς:
• Στο τέλος της επόμενης εικοσαετίας (2035) 10,4 έως 9,5 εκατ. έναντι 10,9 εκατ. το 2015, ήτοι μειώσεις από 0,45 έως και 1,4 εκατ. σε απόλυτες τιμές (4,1 -12, 4% σε σχέση με το 2015).
• Στο τέλος της προβολικής περιόδου (2050) πληθυσμούς που κυμαίνονται από 10,0 έως 8,3 εκατ. έναντι 10,9 εκατομ. το 2015, ήτοι μειώσεις σε απόλυτες τιμές από 0,8 έως και 2,5 εκατ. (7,3 έως 23,4 % σε σχέση πάντα με το 2015).
Αυξάνεται και η μέση ηλικία…
Εκτός όμως από τις διαφορές αυτές σε απόλυτα μεγέθη ανά σενάριο, σημαντικές αλλαγές αναμένονται και στην κατανομή ανά ηλικία. Έτσι, η μέση ηλικία από 43,45 έτη το 2015 αναμένεται να αυξηθεί το 2050 – αναλόγως των σεναρίων- από 3,7 έως και 5,5 έτη, η δε διάμεση, από 43,95 έτη το 2015 κατά 3,7 έως και 5,7 έτη (και αντίστοιχα, ανάμεσα στο 2015 και το 2035 η μεν μέση ηλικία κατά 4,5 έως 3,6 έτη, η δε διάμεση κατά 5,5 έως και 7,1 έτη).
Στη δημοσίευση, που εκτίθενται συνοπτικά οι δημογραφικές εξελίξεις στη μεταπολεμική Ελλάδα (1951-2017), τονίζεται ότι σημαντικές αλλαγές αναμένονται και στην κατανομή ανά ηλικία. Έτσι, η μέση ηλικία από 43,45 έτη το 2015 αναμένεται να αυξηθεί το 2050 – αναλόγως των σεναρίων- από 3,7 έως και 5,5 έτη, η δε διάμεση, από 43,95 έτη το 2015 κατά 3,7 έως και 5,7 έτη (και αντίστοιχα, ανάμεσα στο 2015 και το 2035 η μεν μέση ηλικία κατά 4,5 έως 3,6 έτη, η δε διάμεση κατά 5,5 έως και 7,1 έτη).
Αναφορικά με τη γονιμότητα, οι ερευνητές τονίζουν, ότι από τα στοιχεία που επεξεργάστηκαν, προκύπτει ότι αφενός μεν όλο και μικρότερο ποσοστό γυναικών στις διαδοχικές γενεές φέρνει στον κόσμο περισσότερα από 3 παιδιά, αφετέρου δε ότι από τις γενεές των γυναικών που γεννήθηκαν μετά το 1955 και τεκνοποίησαν το % 3 τεκνοποίησαν το % αυτών με 2 παιδιά φθίνει (53,2% στην γενεά του 1955, 43,4% στην γενιά του 1975), ενώ αντιθέτως αυτών με ένα παιδί αυξάνεται σταθερά (από 15,6 στο 17,2%).
Μειώθηκε η θνησιμότητα
Για τη θνησιμότητα, εκφραζόμενη με τις πιθανότητες θανάτου ανά φύλο και ηλικία, μειώθηκε σημαντικά ανάμεσα στο 1951 και το 2015 σε όλες τις ηλικίες. Σύμφωνα με την έρευνα, οι πιθανότητες θανάτου στο πρώτο έτος ζωής και η βρεφική θνησιμότητα, αν και σημειώνουν πτωτική πορεία έως και το 2007, παρουσιάζουν αυξομειώσεις το 2008-2015. Στις ηλικίες 20- 85 έτη, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2000, οι ρυθμοί πτώσης των πιθανοτήτων θανάτου-είναι ελαφρώς υψηλότεροι στις γυναίκες συγκρινόμενοι με αυτούς των ανδρών. Οι ρυθμοί πτώσης της θνησιμότητας των ανδρών στις ηλικίες 20-35 ετών όμως μετά τα 2008 επιταχύνονται ελαφρώς.
«Μέχρι και το 2015, δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για άμεσες αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης στην ανά ηλικία θνησιμότητα. Αντιθέτως πλήθος μελετών αναδεικνύουν την μείωση του αριθμού των ετών επιβίωσης με καλή υγεία και την αύξηση της νοσηρότητας. Η αύξηση αυτή είναι πιθανόν μεσοπρόθεσμα να οδηγήσει στην αύξηση των πιθανοτήτων θανάτου σε κάποιες ηλικίες ή ακόμη και στην μείωση του προσδόκιμου ζωής», αναφέρεται στην έρευνα του ΕΔΚΑ.
Οι προσφυγικές ροές
Για τις προσφυγικές ροές αναφέρεται ότι την τελευταία περίοδο (2012-2017) εξαιτίας κυρίως της έκρυθμης κατάστασης σε μια σειρά χωρών γύρω από τη Μεσόγειο και την ενδοχώρα της, οι εισροές αλλοδαπών στην Ελλάδα συνεχίζονται (αν και με σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα προ του 2011 έτη) και η εμβάθυνση της πρόσφατης οικονομικής κρίσης -και τα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ανεργίας δεν έχουν ανακόψει τα ρεύματα αυτά. Η μεγάλη πλειοψηφία των παρατύπως εισερχομένων την τελευταία πενταετία προέρχεται από τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ασίας αρχικά, της Αφρικής δε στη συνέχεια, καθώς οι συγκρούσεις κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (και, δευτερευόντως σε κάποιες άλλες αφρικανικές, μη μεσογειακές χώρες) δημιούργησαν νέα μαζικά ρεύματα φυγής.
Εισήλθαν παρανόμως 1,35 εκατομμύρια άτομα
Στην έρευνα αναφέρεται ότι την περίοδο 2012-2017 βάσει των διαθέσιμων από εθνικές πηγές στοιχείων εισήλθαν παρανόμως 1,35 εκατομμύρια άτομα (εκ των οποίων τα 2/3 σχεδόν το 2015). Η κατανομή των εισερχομένων τα τελευτά έτη διαφοροποιείται σε σχέση με το παρελθόν. Ειδικότερα την περίοδο 2006-11 οι προερχόμενοι από κάποια Ευρωπαϊκή χώρα (κυρίως την Αλβανία) αποτελούσαν το 50% σχεδόν των παρατύπως εισερχομένων στην Ελλάδα (οικονομικοί μετανάστες στην πλειοψηφία), ενώ μετά το 2011 οι υπήκοοι πέντε χωρών (Συρία, Αφγανιστάν, Ιράκ, Πακιστάν, Ιράν) αποτελούν την πλειοψηφία.
Εάν το σύνολο σχεδόν των αφιχθέντων το 2015 (όπως και τμήμα των παρανόμως εισερχομένων τα αμέσως προηγούμενα έτη) έχει κατορθώσει κυρίως μέσω της βαλκανικής οδού να εγκαταλείψει την Ελλάδα μέχρι και το κλείσιμο των συνόρων, η διαχείριση των μαζικών αυτών ροών που συνεχίζονται -αν και μικρότερη ένταση το 2016 και 2017- θέτει προβλήματα», αναφέρεται στην έρευνα.
