Ο Δημήτρης Παναγιωτάτος σκηνοθέτης, παραγωγός, συγγραφέας και καθηγητής σκηνοθεσίας, που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Σκηνοθεσίας, έχει απολαύσει πάρα πολλές ταινίες, έχει διαβάσει πολλά βιβλία και έχει ακούσει πολλές μουσικές. Αυτό το ταξίδι του στην τέχνη όμως, εκτός από στιγμές συγκίνησης, χαράς, δακρύων και άλλων πολλών συναισθημάτων, «έγραψε» την ίδια του την πορεία. Στο νέο του βιβλίο «Μπορεί η τέχνη ν’ αλλάξει τον κόσμο;-50 ταινίες και βιβλία που άλλαξαν τη ζωή μου για πάντα», ο καταξιωμένος άνθρωπος των τεχνών, παρουσιάζει τα κομμάτια αυτά, που κυριολεκτικά του άλλαξαν τη ζωή, γιατί η τέχνη σε κάνει να ανακαλύπτεις τον εαυτό σου και να λαμβάνεις μαθήματα ζωής.
Ο κ. Παναγιωτάτος μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή γι’ αυτό το συγγραφικό του εγχείρημα και κατά πόσο άλλαξε τη ζωή του.
Η αρχική ιδέα του βιβλίου προήλθε από τους μαθητές του, που την πρώτη ημέρα για να τους γνωρίσει τους ζητούσε να του αναφέρουν μαζί με το όνομά τους, μία ταινία, ένα βιβλίο και μία μουσική που είχε ο καθένας του ξεχωρίσει. Μετά, τα ονόματα των μαθητών έπαιρναν άλλη ουσία, ο ίδιος δημιουργούσε τα πορτρέτα τους μέσα από την τέχνη κι εκείνα απελευθερώνονταν και μιλούσαν για όλα αυτά που ακόμη και ασυνείδητα είχαν μπει μέσα τους.
Η επιρροή της τέχνης στη ζωή
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, το νέο του βιβλίο «δεν αφορά μόνο τις ταινίες που αγαπήσαμε, αλλά τις ταινίες που μπήκαν βαθιά μέσα μας και μας άλλαξαν πάρα πολλά πράγματα. Αυτό συνέβη σε μένα, αλλά συμβαίνει και στον καθένα, γιατί καθένας έχει ένα μυστικό κατάλογο ταινιών, βιβλίων, μουσικών που κάποια στιγμή τον σημάδεψαν στη ζωή του και ίσως να μην το κατάλαβε πολύ καλά εκείνη τη στιγμή, θα μπορούσε να το καταλάβει λίγο αργότερα ή με τα χρόνια που περνάνε.
Αυτό που συμβαίνει με μένα και νομίζω ότι συμβαίνει με όλους σχεδόν, είναι όταν μία ταινία ή ένα βιβλίο το ξαναζείς με κάποιο τρόπο στην αληθινή σου ζωή, δηλαδή όταν σου συμβαίνουν γεγονότα που είναι πολύ κοντά σε αυτά που συνέβησαν στους ήρωες και που είναι σαν να σε βοηθάνε, με την ταινία να είναι ένα μήνυμα, ένας ψίθυρος να σου λέει για κάποια πράγματα που σε αφορούν άμεσα, σου αποκαλύπτει κάποιες αλήθειες για τον εαυτό σου, που δεν τις είχες υποψιαστεί ή και που δεν ήσουν σε θέση να τις αποδεχτείς».
«Μπίλυ ο ψεύτης»
Ο κ. Παναγιωτάτος μιλά για τις 50 ταινίες και βιβλία που του προσέφεραν μαθήματα ζωής. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην ταινία «Μπίλυ ο ψεύτης», λέγοντας ότι είναι μία ταινία που του έδωσε το θάρρος για να κάνει το πιο κρίσιμο ταξίδι της ζωής του, όταν νέος επιθυμούσε να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο.
Ο πρωταγωνιστής της ταινίας, όπως σημειώνει ο συγγραφέας, ήθελε να γίνει σεναριογράφος, ήταν στην Αγγλία, αλλά δυστυχώς δεν έκανε ποτέ τίποτα. Κάθε πρωί ξυπνούσε, έλεγε «θέλω να γίνω», αλλά δεν έκανε τίποτα. Κάποια στιγμή του δόθηκε η ευκαιρία να μπει στο τρένο και να φύγει, δεν το έκανε και ξαναγύρισε σπίτι του. «Βλέποντας την ταινία συγκλονίστηκα, γιατί ήταν η εποχή που κι εγώ έβρισκα κάποιες δικαιολογίες, γιατί πολλές φορές για να κάνεις κάτι στο μέλλον, εκείνο που σε φοβίζει είναι το τίμημα της ελευθερίας γι’ αυτό που θα κάνεις. Αυτή η ταινία ήταν σαν να μου έδινε μια κλωτσιά και μου έλεγε «φύγε τώρα».
«Άλλες ταινίες, μου δίδαξαν την αλήθεια
του έρωτα, άλλες να αμφισβητώ πράγματα»
Τόσο πολύ με επηρέασε που εγώ ο … τεμπέλης, μετά από έναν μήνα, έφτιαξα όλα μου τα χαρτιά και με ένα αεροπλάνο και όχι τρένο, όπως στην ταινία, έφευγα για τη Γαλλία όπου σπούδασα και έμεινα δέκα χρόνια, τα οποία μου άλλαξαν πάρα πολλά πράγματα στη ζωή μου», είπε γεμάτος αναμνήσεις ο συγγραφέας, επισημαίνοντας πως άλλες ταινίες του δίδαξαν την αλήθεια του έρωτα, άλλες να αμφισβητεί πράγματα που θεωρούσε δεδομένα, κάποιες ταινίες που του δίδαξαν ότι κανείς δεν γλιτώνει από την παιδική του ηλικία.
«Οι ταινίες στις οποίες αναφέρομαι στο βιβλίο, με δίδαξαν πράγματα έμπρακτα, μου έδωσαν ακόμη και λύσεις για προβλήματα της καθημερινής ζωής. Θεωρώ ότι καθένας έχει τέτοιες ταινίες μέσα του ή βιβλία ή μουσικές», ανέφερε.
Μάλιστα, εξήγησε πως πολλές φορές μπορεί η αποκάλυψη του νοήματος μιας ταινίας, να έρθει κάποια χρόνια μετά. «Να έχεις δει μια ταινία παλιά και μετά να την ξαναβλέπεις, όπως μου έχει τύχει και άρχισα να κλαίω γιατί είχε μπει μέσα μου τόσο έντονα και μου είπε πει κάποιες αλήθειες. Εάν μας λένε αλήθειες για τον εαυτό μας, καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερα και τους άλλους. Για να καταλάβεις τους άλλους πρέπει να θέλεις να καταλάβεις τον εαυτό σου», υποστήριξε ο συγγραφέας.
Κατέληξε δε, πως πολλές ήταν οι ταινίες και τα βιβλία που σκίρτησαν την ψυχή του όμως η επιλογή των 50 είχε σχέση με την πρακτικότητά τους. «Ήταν αυτές που ήταν πιο πρακτικά χρήσιμες. Δεν ήθελα ταινίες που να πρέπει να τις αναλύσεις πολύ για να δεις το βάθος. Ήταν οι ταινίες που έχουν άμεση ανταπόκριση και αυτό με βοήθησε να επιλέξω», κατέληξε χαρακτηριστικά.
