Η Γελάνθη Καρδίτσας είναι πεδινό χωριό σε υψόμετρο 115 μέτρων. Έχει συνολική έκταση 3.004 στρεμμάτων, από τα οποία τα 300 περίπου καλύπτει ο οικισμός. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Στο χωριό υπάρχει ένα σημαντικό θρησκευτικό μνημείο, ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που χρονολογείται στα 1813 και διαθέτει αξιόλογο οκταγωνικό τρούλο και καμπαναριό του 1889. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πλούσιες και ξεχωριστές τοιχογραφίες. Πόλο έλξης αποτελούν και τα τοπικά πανηγύρια που διοργανώνονται του Αγίου Γεωργίου και το Δεκαπενταύγουστο.
Το χωριό Γελάνθη δε μας είναι γνωστό από πού πήρε το όνομά του. Ωστόσο, θα παραθέσουμε τα μέχρι τώρα στοιχεία που συγκεντρώσαμε. Η μία εκδοχή λέει ότι προήλθε από τις τούρκικες λέξεις yilan + baire = φΙδι + περιφέρεια, δηλ φιδοπεριφέρεια. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει στην Ελλάδα ούτε ένας άλλος οικισμός με το ίδιο όνομα απορρίπτει την τούρκικη εκδοχή.
Η δεύτερη (από μερικούς κατοίκους) λέει ότι προήλθε από το γέλιο δηλ. το άνθισμα των πολλών λουλουδιών στην περιοχή επακριβώς. «Εδώ γελούν τα άνθη» Γελ-άνθη.
Η τρίτη και η πιο πιθανή, έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Ήρθε στο φως περί το 1965, όταν στη συνοικία Αλώνια αποκαλύφθηκε κατά την διάρκεια εκσκαφής για ανέγερση οικίας, σε βάθος 1,20 μ. κεραμικός τάφος κόρης με αγγεία και δακρυρρόες, στην πλάκα του οποίου υπήρχε χαραγμένη η επιγραφή Μελανθία (ΜΕΛΑΝΘΙΑ). Στην ανάλυση του αρχαίου αυτού ελληνικού ονόματος παρατηρούμε ότι οι γονείς εύχονται στην κόρη τους να είναι καλή σαν το μέλι και τα άνθη.
Με παρόμοιες ευχές σήμερα έχουμε τα ονόματα Ανθή, Ευανθία, Μαριάνθη, Χρυσάνθη κ.ά. Ο συνδυασμός της Γελάνθης με την Μελάνθη, η σύγχυση των κατοίκων γύρω από το όνομα: Γκελάνθη – Γκελάνδ – Κιλάνθ – Γκιλάνθ – Γελάνθη και η επιγραφή που υπάρχει σε τοιχογραφία της παλαιάς εκκλησίας, όπου ο ζωγράφος Νικ. Γρηβινήτης λέει: «Και εις χώραν Κιλάνθην», μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η κύρια διαφορά είναι στα δύο πρώτα γράμματα, και ότι η Γελάνθη θα πρέπει να έχει κάποια σχέση με την αρχαία Μελάνθη.
Την άποψή μας αυτή ενισχύει και ο Μανόλης Τριανταφυλίδης που λέει ότι όλα τα ονόματα και τα τοπωνύμια που έχουν το σύμπλεγμα νθ, σσ, π, είναι προελληνικής και μικρασιατικής καταγωγής, βλ. α) Μανόλη Τριανταφυλίδη: Νεοελληνική Γραμματική. (ιστορική Εισαγωγή), Αθ. 1938, σελ. 536, και β) Παυσανίου περιήγησις Ελλάδος Τ.2 Κορινθιακά – Αχαϊκά, σελ. 1-2, Εκδοτικός Οίκος Ζαχαροπούλου, Αθήνα 1940, στο λήμμα «Κόρινθος».
https://www.gelanthi.gr/
