Πάντα μετρημένος στα λόγια του, χωρίς όμως ποτέ να κρύβει τις ανησυχίες του και τους φόβους του ο Βολιώτης πολιτικός Φώτης Κουβέλης, μίλησε στο «Ράδιο ΕΝΑ 102,5» και στον Ηλία Κουτσερή, για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης του κορωνοϊού, αλλά σχολίασε και τα κυβερνητικά μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά, πως η κοινωνία δεν έχει βιώσει ακόμη το αποτέλεσμα των πολιτικών της κυβέρνησης. Ο ίδιος, έχοντας μια πλούσια εμπειρία στην πολιτική και ως ιδρυτής της ΔΗΜΑΡ και της Ενωτικής Κίνησης Ευρωπαϊκής Αριστεράς, αλλά ακόμη και ως βουλευτής, όπως και πρώην Υπουργός Ναυτιλίας αλλά και Αν. υπουργός Εθνικής Άμυνας, στις Κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ, μίλησε για το πλήγμα που δέχεται ο τουρισμός, αλλά και για τα ανοιχτά μέτωπα της χώρας με την προκλητικότητα της Τουρκίας.
Πως θεωρείτε ότι κύλησε αυτό το διάστημα και πως κρίνεται τους κυβερνητικούς χειρισμούς στο θέμα της πανδημίας κυρίως στις πολιτικές αποφάσεις και στην οικονομία;
Σε ότι αφορά την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, πρέπει να πω ότι πράγματι υπήρξαν μέτρα και μάλιστα εγκαίρως, έτσι ώστε να περιοριστεί και σε σημαντικό βαθμό, ο επαπειλούμενος κίνδυνος από την πανδημία. Βεβαίως αυτά που καταγράφει η χώρα μας στο επίπεδο της υγειονομικής αντιμετώπισης, είναι σημαντικό και θετικό ότι σε παρόμοια κατάσταση βρίσκονται και πάρα πολλές βαλκανικές χώρες. Αυτό πρέπει να το αξιολογήσουμε ως ένα στοιχείο που έχει σχέση και με τον τρόπο της εξάπλωσης του συγκεκριμένου ιού στην ευρύτερη περιοχή, στην οποία ανήκουμε γεωγραφικά. Όμως η υγειονομική κρίση, γίνεται οικονομική και κοινωνική κρίση, με την έννοια ότι θα έχουμε βαθιά ύφεση, οι πιο επιεικείς υπολογισμοί καταγράφουν αναμενόμενη ύφεση της τάξης του 10% και είναι μία εκτίμηση που γίνεται και από την Κομισιόν, αλλά και από άλλους οικονομικούς κύκλους. Και τούτο σημαίνει ότι μία ύφεση, εάν είναι στο 10%, γιατί φαίνεται ότι μπορεί να ξεπεράσει τον διψήφιο αριθμό, θα έχει άμεση συνέπεια την αύξηση της ανεργίας. Γι΄ αυτό το λόγο είχαμε υποστηρίξει και υποστηρίζουμε και τώρα τα μέτρα να είναι εμπροσθοβαρή, με το δεδομένο ότι υπήρχε ένας δημοσιονομικός χώρος κι εξακολουθεί να υπάρχει και με το δεδομένο ότι από το λεγόμενο «μαξιλάρι» των 37 δις και πλέον, θα μπορούσε να έχει αποσπαστεί ένα κομμάτι, έχει αρχίσει βέβαια να αποσπάται ένα κομμάτι, όχι όμως με τη συγκεκριμένη συστηματικότητα που έπρεπε να υπάρξει από την πλευρά της κυβέρνησης και του Υπουργείου Οικονομικών, έτσι ώστε να αποφευχθεί η κατάρρευση ιδιαίτερα της μικρομεσαίας επιχείρησης.
Αλλάζουν με έναν δραματικό τρόπο οι σχέσεις στην αγορά εργασίας. Το λέω αυτό γιατί η εξαφάνιση της μικρομεσαίας επιχείρησης ή η καθήλωση της θα έχει ως προφανή συνέπεια τη δημιουργία της ανεργίας. Τα μέτρα που παίρνονται με την εκ περιτροπής εργασία ή με τις ειδικές ρυθμίσεις των επιδομάτων ανεργίας και όλα τα σχετικά, δεν είναι εκείνα τα μέτρα που θα έπρεπε να έχουν ληφθεί και πρέπει έστω και τώρα να ληφθούν χωρίς καθυστέρηση προκειμένου να στηριχθεί η μικρή, η μεσαία και η λίγο μεγαλύτερη επιχείρηση, έτσι ώστε να μην έχουμε μεγάλες πληγές, μεγάλα τραύματα στο χώρο της απασχόλησης. Και φοβάμαι ότι θα έχουμε στο βαθμό που η κυβέρνηση προχωράει με αυτή την κυβερνητική πολιτική.
Γι’ αυτό κάνατε και λόγο πρόσφατα, για επικίνδυνες επιλογές για το δημόσιο συμφέρον;
Η οικονομία μας στηρίζεται σε ποσοστό 18-20% σε ότι έχει σχέση με τη συγκρότηση του ΑΕΠ από τον τουρισμό. Οι υπολογισμοί που κάναμε πριν γίνουν οι εκλογές στις αρχές Ιουνίου του περασμένου έτους, ήταν, ότι στη βάση κρατήσεων και προσυμφωνητικών υπολογίζαμε ότι θα είχαμε μία αύξηση τουριστική, η οποία θα οδηγούσε στο να ξεπεράσουμε και το 20% της συμμετοχής του τουριστικού πακέτου στη συγκρότηση του ΑΕΠ. Λυπάμαι, αλλά στη βάση των όσων καταγράφονται σε σχέση με την πανδημία θα είμαστε πάρα πολύ χαμηλά σε ότι έχει σχέση με τον τουρισμό με προφανή και αυτονόητη τη συνέπεια και στην απασχόληση αλλά και στη μη εξασφάλιση των χρημάτων εκείνων , των εσόδων που θα διαμόρφωναν το ΑΕΠ της χώρας.
Πολιτικά, αν μεταφράσει κανείς όμως τις επιλογές της κυβέρνησης σ’ αυτό το κρίσιμο κομμάτι , φαίνεται ότι στη βάση των πολιτών, εάν έχουμε ως δεδομένα τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, «περνάει» στον κόσμο.
Εξακολουθεί η ΝΔ να έχει μεγάλο προβάδισμα και τα όποια μέτρα, φάνηκε να έγιναν αποδεκτά. Ποιοι θεωρείτε ότι είναι οι λόγοι;
Χωρίς να θέλω να αποκρούσω ή να αρνηθώ την ύπαρξη αυτών των δημοσκοπήσεων θα πω με τον κοινό λόγο ότι οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν στη δεδομένη στιγμή την τάση που υπάρχει μέσα στην κοινωνία στο εκλογικό σώμα. Όμως, είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Από τη μια μεριά, είναι η αντιμετώπιση της πανδημίας, της υγειονομικής κρίσης και από την άλλη ως παρεπόμενο, αλλά έντονα συνδεόμενα στοιχείο, ως αποτέλεσμα της πανδημίας είναι η κοινωνία και η οικονομία. Και ήδη διαπιστώνεται ότι στις τελευταίες δημοσκοπικές καταγραφές, οι οποίες αναζητούν τα ποιοτικά στοιχεία σε σχέση με τα οικονομικά και κοινωνικά μέτρα ότι δεν υπάρχει η ίδια παραδοχή για την κυβέρνηση στο βαθμό που υπάρχει για τα ζητήματα της υγειονομικής αντιμετώπισης.
Δεν έχει ακόμη βιώσει το οικονομικό αποτέλεσμα η κοινωνία, το οποίο θα το βιώνει και λυπάμαι γι’ αυτό, δραματικά. Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε ότι έχει σχέση με την αντιμετώπιση των ζητημάτων της κοινωνίας σε συνδυασμό με την οικονομία είναι θέσεις που ανταποκρίνονται με ρεαλισμό και με μία αντίληψη προοδευτικής πολιτικής, σε ότι έχει σχέση με τη λύση προβλημάτων σε έναν βαθμό που καταγράφονται κάθε μέρα και με εντονότερο ρυθμό.
Επειδή αναφερθήκαμε στο θέμα του τουρισμού και έχοντας διατελέσει και Υπουργός Ναυτιλίας, πιστεύετε ότι στον κλάδο του τουρισμού και της ναυτιλίας μπορούμε να «κερδίσουμε» το χαμένο έδαφος;
Εκείνο που πρέπει κανείς να δει, είναι πως θα εξασφαλιστεί η έλευση τουριστών στην Ελλάδα κι εδώ παρεμβαίνει ο λόγος για την ανάγκη της υγειονομικής προστασίας και αντιμετώπισης. Αλλά αυτό είναι δυστυχώς, αλλά και ευτυχώς, εκ των πραγμάτων συνάρτηση μιας γενικότερης υγειονομικής πολιτικής, που πρέπει να γίνει σε ολόκληρη την Ευρώπη, γιατί το μεγάλο κύμα των τουριστών που έρχεται στη χώρα μας, έρχεται από την Ευρώπη.
Ναι μεν ο εσωτερικός τουρισμός μπορεί να αποτελέσει μία μικρή «ένεση» και πάλι όμως θα πρέπει να δούμε εάν τελικά οι Έλληνες πολίτες θα κινηθούν σε διακοπές, στο πλαίσιο του εσωτερικού τουρισμού και τούτο γιατί ο φόβος, ο κίνδυνος της πανδημίας είναι παρών.
Εδώ υπάρχει κι ένα ζήτημα, αναφορικά με τον τουρισμό. Έχουμε χιλιάδες, πλησιάζουν το εκατομμύριο οι απασχολούμενοι συμπολίτες μας στο χώρο του τουρισμού στην ευρύτερη κλίμακα. Αυτοί οι άνθρωποι, με δεδομένη την κατάσταση, δεν θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν και τον αναγκαίο αριθμό εργασίας, που θα τους επιτρέψει να μπουν στο ταμείο ανεργίας. Διότι για να μπεις στο ταμείο ανεργίας, όπως μπαίνουν κάθε φορά οι απασχολούμενοι εποχικά στον τουρισμό, πρέπει να έχουν ένα συγκεκριμένο αριθμό ημερομισθίων. Εάν δεν εξασφαλιστεί αυτό, δεν μπαίνουν στο ταμείο. Εδώ λοιπόν πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη πρόνοια γι’ αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι θα φτάσουν στα όρια της εξαθλίωσης.
Υπάρχουν κι άλλες όμως επιχειρήσεις σε όλους τους κλάδους. Οι εκτιμήσεις της ΓΣΕΒΕΕ λένε ότι θα κλείσουν πάρα πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Γιατί η μικρομεσαία επιχείρηση που βγήκε λαβωμένη από την 8ετή οικονομική κρίση, προσπάθησε να ορθοποδήσει, δέχεται τώρα το μεγάλο πλήγμα της πανδημίας, εκ των πραγμάτων δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί και για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Και κατά τούτου, η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ελέγχεται από μας ως ανεπαρκής, ανίκανη να αντιμετωπίσει τα πράγματα, γιατί κινείται προς τη στήριξη των πολύ πολύ μεγάλων επιχειρήσεων.
Αν δούμε και κάποιες άλλες πτυχές της επικαιρότητας, πως σχολιάζετε το θέμα με το νομοσχέδιο Μηταράκη για τα κλειστά κέντρα κράτησης στα νησιά;
Πέραν του γεγονότος ότι κινείται μακριά από θεσμούς και το Διεθνές Δίκαιο, αναφορικά με τα όσα πρέπει κάθε χώρα να πράττει για την αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος και ιδιαίτερα των προσφύγων –μεταναστών, η πανδημία άφησε λίγο πιο πίσω τη ματιά μας στις συνθήκες που εξακολουθούν να υπάρχουν ιδιαίτερα στα νησιά του Β. Αιγαίου, εκεί που βρίσκονται τα διάφορα κέντρα για τους πρόσφυγες. Για παράδειγμα το πρόγραμμα για την αντιμετώπιση των ανηλίκων, που θα πρέπει να κινηθούν είτε ερχόμενα αυτά τα παιδιά προς την ενδοχώρα, είτε μετακινούμενα σε άλλες χώρες που μπορούν να τα μετακινήσουν, είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Όπως επίσης και η μετακίνηση στην ενδοχώρα κι αυτή καθυστερεί.
Στο βαθμό που επιχειρεί η κυβέρνηση με νομοσχέδια και άλλες ρυθμίσεις που φέρνει ο αρμόδιος Υπουργός βρίσκονται πίσω, αναφορικά με τις ρυθμίσεις που περιέχουν από τις πραγματικές ενέργειες, τις ουσιαστικές που έπρεπε να υπάρξουν για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα.
Πως πιστεύετε παράλληλα, ότι χειριστήκαμε ως χώρα το θέμα των όποιων προκλήσεων απ΄ την Τουρκία;
Εκείνο που πρέπει να σημειώσω είναι ότι η Τουρκία θα συνεχίσει και με τη ρητορική της να επιτίθεται, αλλά και από επί μέρους, αποσπασματικές το ίδιο ενοχλητικές ενέργειες να παράγει αυτή την πολιτική ατμόσφαιρα, την ατμόσφαιρα της αντιπαλότητας προς τη χώρα μας. Εμείς είχαμε υποστηρίξει από την πρώτη στιγμή ότι θα έπρεπε να υπάρξει μεγάλη κινητικότητα από τη μεριά της χώρας μας στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής, προκειμένου να υπάρξουν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, διότι σε μια επιθετική ρητορική μπορεί να απαντήσεις κι εσύ με μια δική σου επιθετική ρητορική. Το πρόβλημα βρίσκεται ότι αυτή η αντιπαράθεση της ρητορικής δεν πονάει την Τουρκία, θα μπορούσε να πονέσει η λήψη μέτρων κι επιβολή κυρώσεων που θα είχε οικονομική συνέπεια για την Τουρκία. Δεν το έκανε η χώρα, δεν ανέπτυξε την κινητικότητα στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής και έχουμε μία κατάσταση που πρέπει να παρακολουθούμε συστηματικά. Και να μην ξεχνάμε πως η οικονομία της Τουρκίας συρρικνώνεται κι είναι δυνατόν με σπασμωδικές κινήσεις που θα κάνει να επιχειρήσει να κάνει εξαγωγή της εσωτερικής κρίσης στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής.
