Εξαιρετικά προβληματική κατάσταση για τις βιομηχανίες της Κεντρικής Ελλάδας κατέγραψε έρευνα του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδας, με βάση τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων το 2013 και με δείγμα 266 επιχειρήσεις, οι 48 από τις οποίες βρίσκονται στη Μαγνησία. Δύσκολο περιβάλλον και αντίξοες συνθήκες υπό τις οποίες επιχειρεί το εγχώριο παραγωγικό δυναμικό, δείχνει και η έρευνα καταγραφής συγκυρίας του πρώτου εξαμήνου του 2014.
Τα αποτελέσματα των δύο ερευνών παρουσίασε σε συνέντευξη Τύπου, που παραχώρησε σήμερα ο πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδέσμου Βιομηχανιών Απόστολος Παπαδούλης, που εκτίμησε ότι η λειτουργία πολλών επιχειρήσεων στην περιοχή βρίσκεται στο όριο και, αν δεν καταφέρουν να προχωρήσουν με τη σημερινή συγκυρία, θα οδηγηθούν σε λουκέτο.
Με βάση τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων, το συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η εξέλιξη των βασικών μεγεθών του ισολογισμού των επιχειρήσεων παραπέμπει σε μία εξαιρετικά προβληματική κατάσταση, που έχει να κάνει κυρίως με τους βασικούς πυλώνες της οικονομικής τους λειτουργίας: Τις χαμηλές πωλήσεις, την αρνητική κεφαλαιακή επάρκεια και την αρνητική πορεία των επιδόσεών τους.
Όπως προκύπτει από τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων, το χρονικό διάστημα 2008-2013, σε σχέση την πρώτη διετία 2008-2009, εμφανίζεται το υψηλότερο ποσοστό κερδοφόρων επιχειρήσεων στο δείγμα, το οποίο ανέρχεται σε 61,74%. Τις επόμενες δυο διετίες παρατηρείται μείωση των κερδοφόρων επιχειρήσεων στο σύνολο του δείγματος, κατά 6 εκατοστιαίες μονάδες την διετία 2009-2010 (ποσοστό κερδοφόρων 55,52%) και κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες την διετία 2010-2011 (ποσοστό κερδοφόρων 45,57%), άρα λιγότερες από τις μισές επιχειρήσεις του δείγματος ήταν κερδοφόρες. Σε επίπεδο Μαγνησίας, από τις 48 επιχειρήσεις του δείγματος, οι 10 είναι κερδοφόρες, αλλά με πολύ μικρά ποσά στο ενεργητικό τους.
Οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις των επιχειρήσεων του δείγματος παρουσιάζουν μείωση το 2013 σε σχέση με το 2012 κατά 8,05%, αν και μικρότερη, απ’ ότι την προηγούμενη διετία 2011-2012 και οφείλεται σε δυο παραμέτρους. Η πρώτη παράμετρος έχει σχέση με την αδυναμία των επιχειρήσεων να έχουν εύκολη πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση και άρα σε αναγκαία ρευστότητα, που ενισχύει τα παραγωγικά τους προγράμματα. Η δεύτερη παράμετρος σχετίζεται με την αλλαγή στους όρους συναλλαγής, που συντελείται στην αγορά και στην σταδιακή μείωση της πίστωσης, εξ αιτίας του προβλήματος των ακάλυπτων επιταγών, αν και η κατάσταση έχει κάπως βελτιωθεί.
Αντίθετα με τις βραχυπρόθεσμες, οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις φαίνεται ότι παρουσιάζουν μια μικρή αύξηση κατά 1,36% το 2013, σε σχέση με το 2012. Αν και η δυνατότητα πρόσβασης στην τραπεζική χρηματοδότηση παραμένει δύσκολη, μέσα στο 2013 κάποιες επιχειρήσεις απέκτησαν τη δυνατότητα να αντλήσουν έστω και μικρή ρευστότητα και να αθροίσουν νέο μακροπρόθεσμο δανεισμό. Επισημαίνεται, ότι καθότι τα προγράμματα του ΕΣΠΑ που αφορούν στις επιχειρήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη, αν υπήρχε ευκολότερη δυνατότητα πρόσβασης στη χρηματοδότηση, η αύξηση θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη.
Μειώνονται οι υποχρεώσεις
Από την έρευνα προκύπτει ότι οι συνολικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων κατά το 2013 είναι μειωμένες σε σχέση με τις αντίστοιχες του 2012 κατά 4,65%. Γενικά, η περιορισμένη έκταση του μεγέθους αυτού δεν έχει να κάνει τόσο πολύ με την καλύτερη διαχείριση των υποχρεώσεών εκ μέρους των επιχειρήσεων, όσο κυρίως και με τη δραστική μείωση της ζήτησης, λόγω του περιορισμού της κατανάλωσης, την ασφυξία ρευστότητας, που προκαλείται από την αρνητική πιστωτική επέκταση και την επενδυτική άπνοια, που είναι προϊόν των δύο παραπάνω παραμέτρων.
Ο δείκτης των αποθεμάτων των επιχειρήσεων, παρουσιάζει για δεύτερη συνεχή χρονιά μείωση, μετά από την ανάκαμψη που είχε παρουσιάσει το 2011 σε σχέση με το 2010. Κατά τη διετία 2012-2013 η μείωση στα αποθέματα κυμάνθηκε στο 3,86%, μικρότερη βέβαια από την μείωση κατά 5,51%, που παρουσιάστηκε την διετία 2011-2012.
Η αδυναμία των επιχειρήσεων να χρηματοδοτήσουν τα αποθέματά τους και άρα να εφαρμόσουν μία λειτουργική πολιτική αποθεμάτων, το υψηλό κόστος χρηματοδότησης, όποτε αυτή υπάρχει και η περιορισμένη ρευστότητα, λόγω περιορισμένης ζήτησης αναγκάζουν τις επιχειρήσεις σε επιλογές μηδενικών αποθηκών.
Ο δείκτης των απαιτήσεων ή εισπρακτέων λογαριασμών είχε παρουσιάσει μια πολύ μεγάλη μείωση, κατά περίπου 100%, το έτος 2011 σε σχέση με το 2010. Το 2012 η μείωση αυτή συνεχίστηκε σε πολύ μικρότερο ποσοστό γύρω στο 5,36% σε σχέση με το 2011, ενώ το 2013 παρουσιάζεται νέα μείωση κατά 9,15% σε σχέση με το 2012.
«Βουτιά» στις πωλήσεις»
Κατά το 2011 εμφανίστηκε μια πολύ μεγάλη πτώση στις πωλήσεις σε σχέση με το 2010, η οποία συνεχίστηκε και το 2012 σε σχέση με το 2011, σε πολύ μικρότερο ποσοστό, γύρω στο 11,62%. Το 2013 η πτώση συνεχίστηκε με ακόμη μικρότερο ποσοστό, ανερχόμενο στο 2,28% σε σχέση με το 2012, αποδεικνύοντας ότι η μείωση της εσωτερικής ζήτησης συνεχίζεται.
Κατά τη διετία 2012-2013 παρατηρείται αύξηση των καθαρών κερδών κατά 22,31% το 2013 σε σχέση με το 2012. Το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι τα καθαρά κέρδη κινήθηκαν σε θετικό έδαφος αλλά ότι η μείωση ήταν σε εκατοστιαία βάση μικρότερη. Δηλαδή, κατά το 2013 σε απόλυτες τιμές οι ζημιές των επιχειρήσεων μετά την πληρωμή των τόκων και των φόρων ανέρχονται σε 115.964.331,83 € (άρα έλλειμμα), ενώ οι ίδιες επιχειρήσεις το 2012 παρουσίαζαν ζημιές 149.135782,76 €, άρα έχουμε μείωση ζημιών. Στον δείκτη αυτόν, αποτυπώνεται με τον πλέον σαφή τρόπο η δυσμενής πορεία του βιομηχανικού κεφαλαίου, δεδομένου ότι η απόδοσή του βαίνει φθίνουσα.
Η σώρευση των ζημιογόνων αποτελεσμάτων κατά τα προηγούμενα έτη, έχουν ως αποτέλεσμα τη συνέχιση της μείωσης των ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων κατά 6,24% το 2013, σε σχέση με το 2012. Απώλειες στα ίδια κεφάλαια παρατηρούνται για τέταρτη συνεχή διετία καταγράφονται απώλειες στα ίδια κεφάλαια ως αποτέλεσμα της σώρευσης των ζημιογόνων αποτελεσμάτων κατά τα προηγούμενα έτη. Η εξέλιξη αυτή έχει ως συνέπεια, κατά την εξεταζόμενη διετία, την μείωση των ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων κατά 6,24%.
Το πρώτο εξάμηνο του 2014
Δύσκολο περιβάλλον και αντίξοες συνθήκες στις οποίες επιχειρεί το εγχώριο παραγωγικό δυναμικό, δείχνει και η έρευνα καταγραφής συγκυρίας του πρώτου εξαμήνου του 2014.
Όπως αναφέρουν οι βιομήχανοι, όσο οι μεταρρυθμίσεις και οι τομές στην οικονομία θα αργούν ή θα συμβαίνουν αποσπασματικά, η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα θα εντείνονται, η δυνατότητα εκτίμησης του κινδύνου και ο προγραμματισμός θα αμβλύνονται ως αναγκαίες συνθήκες του επιχειρηματικού έργου και η ανατροπή του σημερινού αρνητικού σκηνικού θα καθυστερεί επικίνδυνα. Ένα μέρος του παραγωγικού δυναμικού φαίνεται πως αρχίζει να διαφοροποιείται παρουσιάζοντας σημάδια αν όχι βελτίωσης τουλάχιστον σταθεροποίησης της κατάστασης.
Τα δύο κυρίαρχα ζητήματα, που ταλανίζουν τις επιχειρήσεις και που φαίνεται πως αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα και αποτελεσματικά η παραγωγική δραστηριότητα της χώρας θα συνεχίσει να αποκλίνει είναι το τραπεζικό σύστημα και οι διαρθρωτικές αλλαγές.
Όπως ανέφερε ο κ. Παπαδούλης, η απουσία του τραπεζικού κεφαλαίου δεν καθορίζει μόνον τον λειτουργικό προγραμματισμό των επιχειρήσεων αλλά και τον τεχνολογικό τους εκσυγχρονισμό, μέσω των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. «Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πόροι των προγραμμάτων αυτών αξιοποιούνται από τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε ποσοστό όχι μεγαλύτερο από 35% γεγονός που αποδίδεται στην απόσταση που παίρνουν οι τράπεζες στο να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια ή να καλύψουν με εγγυητικές τους επιστολές την λήψη προκαταβολών. Αποτελεί ζητούμενο η τύχη των πόρων που διασφάλισε με μεγάλη προσπάθεια, κατά δήλωσή του, ο Επίτροπος κ. Johannes Hahn, από διαρθρωτικούς πόρους, για την ενίσχυση της ρευστότητας των ελληνικών ΜΜΕ», τόνισε.
Οι επιχειρήσεις και ιδίως εκείνες που ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους όπως των κεφαλαιουχικών και ενδιάμεσων αγαθών, είναι η επιτάχυνση και η αποφασιστικότητα των μεταρρυθμίσεων. Όσο οι επιβαρύνσεις της φορολογίας, της ενέργειας, του μη μισθολογικού κόστους και τις ανερμάτιστης και εγκληματικής γραφειοκρατίας θα συνεχίζουν να εξυπηρετούν πελατειακές σχέσεις ή δεν θα κατανοούν τις καταστροφές που προκαλούν στην οικονομία και την κοινωνία άλλο τόσο θα απομακρύνεται και η προοπτική της ανάκαμψης της πραγματικής οικονομίας.
